Sztuczne zapłodnienie in vitro jest obecnie najskuteczniejszą metodą leczenia niepłodności. Procedura in vitro polega na pozaustrojowym połączeniu plemnika i komórki jajowej. Zapłodnienie in vitro można wykonać metoda klasyczną poprzez dodanie do komórek jajowych plemników lub metodą mikroiniekcji plemnika do komórki jajowej. Powstały zarodek (zarodki) transferuje się do jamy macicy przyszłej mamy. Czy procedura in vitro jest dla wszystkich? Kto może do niej podejść? Jakie są wskazania do in vitro? W artykule odpowiadamy, jakie mogą być wskazania do podjęcia próby sztucznego zapłodnienia metodą in vitro oraz na czym polega kwalifikacja pacjentów do zabiegów.
Jakie mogą być wskazania do in vitro?
Sztuczne zapłodnienie in vitro zazwyczaj nie jest pierwszym wyborem w trakcie leczenia niepłodności i ma miejsce po wyczerpującej diagnostyce niepłodności obu partnerów. Lekarz na podstawie wyników badań i historii leczenia pary starającej się o dziecko, wspólnie z pacjentami, podejmuje decyzję o zastosowaniu in vitro. Wskazaniami do podjęcia próby zapłodnienia in vitro są w zasadzie wszystkie przyczyny powodujące niepłodność. Zapłodnienie metodą pozaustrojową jest metodą leczenia z wyboru u kobiet z nieodwracalnie uszkodzonymi jajowodami lub ich brakiem, umiarkowaną i zaawansowaną endometriozą III i IV stopnia oraz u mężczyzn z ciężką oligozoospermią i azoospermią. Lista wskazań do in vitro obejmuje również:
– niepłodność niewiadomego pochodzenia (niepłodność idiopatyczna)
– umiarkowany czynnik męski
– endometriozę I i II STOPNIA
– czynnik jajowodowy u kobiet lub uszkodzenie jąder u mężczyzn
– zaburzenia jajeczkowania
– nosicielstwo wirusów HIV lub HCV
– nosicielstwo chorób genetycznych, które mogą powodować ciężkie i nieodwracalne zmiany także u potomstwa
– leczenie przeciwnowotworowe, które może nieodwracalnie uszkodzić jajniki (oncofertility)
– niepłodność immunologiczną, gdy w śluzie szyjki macicy występują przeciwciała, które atakują i niszczą plemniki
Metoda in vitro bardzo często jest również zalecana parom, u których przeprowadzono już 12 cykli stymulowanych, które nie dały efektu oraz podjęto wcześniej nieudane próby inseminacji domacicznej (max. 6) bez wskazania wyraźnej przyczyny niepowodzenia. Leczenie metodą in vitro często podejmuje się również ze względu na wiek przyszłej matki – zazwyczaj powyżej 35 roku życia – oraz jeśli niepłodność trwa dłużej niż 3 lata.
Pomimo dużej skuteczności i długiej listy wskazań do in vitro nie wszystkie pary kwalifikują się do tej metody leczenia. Przeciwwskazania dotyczą przede wszystkim ogólnego stanu zdrowia partnerów i chorób towarzyszących niepłodności. Wśród nich wyliczyć można np.: otyłość, trombofilię, brak równowagi hormonalnej, czy choroby nowotworowe. W każdym z przypadków lekarz indywidualnie ocenia szanse na powodzenie procedury in vitro i ewentualne zagrożenia dla zdrowia z niej wynikające.
Na czym polega kwalifikacja pacjentów do programu in vitro?
Na skuteczność i przebieg procedury in vitro ma wpływ ogólny stan zdrowia obu partnerów oraz przede wszystkim jakość ich komórek rozrodczych. Po wykluczeniu przeciwwskazań i wyczerpaniu innych metod leczenia niepłodności pacjenci informowani są o możliwości przeprowadzenia zapłodnienia pozaustrojowego. Wspólnie z lekarzem podejmują decyzje o kontunuowaniu leczenia tą najbardziej zaawansowaną obecnie metodą leczenia niepłodności.
Jak tłumaczy nasz rozmówca, lekarz specjalista z Centrum Leczenia Niepłodności Angelius w Katowicach: Zapłodnienie pozaustrojowe jest z jednej strony końcem pewnego etapu, w którym inne terapie leczenia niepłodności nie powiodły się – z drugiej to początek procedury mającej doprowadzić do uzyskania ciąży. Pacjenci kwalifikowani do in vitro mają już za sobą szeroką diagnostykę niepłodności i dużo wiemy o ich zdrowiu prokreacyjnym, aczkolwiek in vitro wymaga dodatkowych badań – i przed przystąpieniem do procedury, jak i w trakcie jej trwania. Diagnostyka pozwala nam, lekarzom, zdecydować o wyborze najlepszej dla danej pary metody zapłodnienia pozaustrojowego oraz jej przebiegu.
