Często spotykamy się z pojęciem konfliktu serologicznego. Przewija się w telewizji, internecie, ale rzadko, kto z nas potrafi wytłumaczyć, czym tak naprawdę jest. Tymczasem jest to groźne zjawisko, które może doprowadzić do powstania choroby hemolitycznej płodu. Skutków jest wiele.
Co to jest konflikt serologiczny?
Konflikt serologiczny może się pojawić w przypadku, kiedy ojciec ma grupę krwi Rh+, natomiast matka nosi krew Rh-. Organizm matki zaczyna wtedy atakować płód przeciwciałami, ponieważ ten odziedziczył po partnerze antygen D. Tak właśnie nazywa się czynnik, który odróżnia krew ludzką. W wyniku niezgodności związanej z grupą krwi, płód jest postrzegany, jako ciało obce. Często konflikt serologiczny jest wykrywany za późno to znaczy w momencie porodu lub poronienia.
Co jest przyczyną konfliktu serologicznego?
Istotą konfliktu serologicznego jest posiadanie odmiennej grupy krwi przez obydwoje partnerów. Problem tkwi w tym, że organizm matki posiada inną grupę krwi niż płód, który w sobie nosi. Niejednokrotnie przyczyną konfliktu serologicznego jest nieodpowiednio wykonana transfuzji krwi, niezgodna z grupą krwi matki. Problem konfliktu serologicznego może być również związany z zanieczyszczeniami obecnymi we krwi rodzicielki. Czasem jest konsekwencją używania przez pacjentkę w przeszłości niesterylnych igieł, nie tylko w trakcie zastrzyków. Do zakażenia może dojść również podczas wizyty w salonie tatuażu czy gabinecie kosmetycznym.
Czym grozi konflikt serologiczny?
W wyniku powstania konfliktu serologicznego może dojść do choroby hemolitycznej płodu. Obecność konfliktu serologicznego sprawia, że wytwarzane w łożysku przeciwciała łączą się z erytrocytami posiadającymi odmienny antygen, na skutek tego ulegając rozpadowi. Prowadzi to do wystąpienia niedokrwistości. Konsekwencją jest zmniejszona ilość tlenu docierająca do płodu. W następstwie zachodzi reakcja obronna i płód zaczyna produkować zwiększoną ilość czerwonych krwinek w śledzionie oraz innych narządach. Jednak w parze z ich ilością nie idzie jakość, ponieważ niewykształcony jeszcze organizm nie potrafi wytwarzać krwinek, które w pełni spełniają swoje funkcje. W konsekwencji, proces nadmiernej produkcji erytrocytów przynosi odwrotne skutki. Jednym z nich jest nasilająca się niedokrwistość. Może ona doprowadzić do bardzo ciężkiej choroby, którą jest obrzęk płodu. Dotyka wielu narządów, w tym serca. Dochodzi do niewydolności, co pociąga za sobą tragiczne konsekwencje. Są nimi poronienie lub natychmiastowy zgon noworodka tuż po porodzie. Zgon jest najpoważniejszą konsekwencją, jednak nie są to jedyne zagrożenia. Może dojść również do wielu zaburzeń i wad rozwojowych.
Konflikt serologiczny – badania i leczenie
Kobieta spodziewająca się dziecka powinna poddać się diagnostyce, aby mieć pewność czy posiadana przez nią grupa krwi rzeczywiście różni się od tej posiadanej przez partnera. Jeśli diagnoza będzie pozytywna to ginekolog zleca dodatkową diagnostykę oraz ustala stosowny sposób leczenia. Najczęściej opiera się na regularnych transfuzjach krwi (trwają aż do ostatnich tygodni ciąży). Często ta praktyka jest również stosowana po porodzie, ale obecnie równie często jest wykorzystywana fototerapia. Każda sytuacja, w której stwierdzono konflikt serologiczny wymaga otoczenia pacjentki staranną opieką.
Konflikt serologiczny- czy istnieje profilaktyka?
Konfliktowi serologicznemu może zapobiec odpowiednia profilaktyka. W tym celu podaje się immunoglobinę anty D. To postępowanie chroni przed wystąpieniem konfliktu serologicznego w obecnej, jak również kolejnej ciąży. Substancję należy podawać również kobietom, które miały problem z donoszeniem ciąży, jak również tym, których przebieg był skomplikowany. Innym rodzajem profilaktyki jest dbałość o higienę i sterylność zabiegów, jakim się poddajemy. Należy unikać stosowania brudnych igieł i zachować szczególną ostrożność w tym względzie, na przykład w salonach tatuażu. W przeciwnym wypadku może dojść do zakażenia krwi. Profilaktyka mająca na celu zapobieganie konfliktu jest bardzo ważna, ponieważ pozwala uniknąć przykrych konsekwencji, a przede wszystkim narażenia płodu na niebezpieczeństwo.
