Atopowe zapalenie skóry jest jednym z poważniejszych schorzeń, które dotyka szczególnie małe dzieci. Skorelowane jest ono bezpośrednio z występowaniem alergii u rodziców i manifestuje się suchością skóry, świądem i zakażeniami. W terapii stosuje się leki przeciwalergiczne i emolienty pozwalające utrzymać nawilżenie skóry.
Skąd się bierze atopowe zapalenie skóry?
Na temat rozwoju atopowego zapalenia skóry powstało wiele hipotez. Jedną z powszechniejszych jest stwierdzenie niedoborów podstawowych substancji odpowiadających za funkcjonalność bariery naskórkowej. Szczególną uwagę trzeba zwrócić tutaj na niedobory związków, takich jak ceramid, które pozwalają ”zamknąć wodę” w obrębie naskórka, chroniąc skórę przed wyparowywaniem wody. Defekt połączony jest z przerwaniem bariery skórnej, przez którą do organizmu dostają się kolejne alergeny, które odpowiadają za powstawanie takich objawów jak świąd, zaczerwienienie oraz ogólny dyskomfort.
Skóra w przebiegu AZS jest sucha, szorstka i niejednokrotnie pokryta wykwitami – najczęściej o wyglądzie grudek. Zmiany są bardzo swędzące. U małych dzieci lokalizują się bardzo często na całym ciele, wraz z wiekiem ograniczając się głównie do kończyn dolnych, tułowia, rąk. Choroba ta nie występuje jednak wyłącznie u małych dzieci – może równie dobrze ze znacznym natężeniem uderzać w osoby starsze. Również u tych osób polecane są do kąpieli emolienty, o których powiemy później. AZS skorelowane jest z występowaniem chorób alergicznych u dziecka oraz rodziców – szczególnie, gdy mamy do czynienia z astmą oskrzelową, alergicznym zapaleniem spojówek lub zatok.
Jak skutecznie leczyć AZS?
Towarzystwa dermatologiczne i alergologiczne wspólnie wypracowały standardy terapii i prewencji AZS. Do podstawowych wskazań należy unikanie alergenów, a więc stosowanie specjalnych ręczników, kosmetyków oraz usunięcie ekspozycji na kurz, brud oraz alergeny pochodzenia zwierzęcego (sierść).
W leczeniu kierunkowym stosuje się tzw. emolienty. Są to związki, które tworzą cienką warstwę na powierzchni naskórka, ograniczającą parowanie wody i tym samym nasilanie objawów AZS. Należy je stosować po każdej kąpieli, szybko nacierając ciało z ich wykorzystaniem. W cięższych przypadkach zaleca się stosowanie leków przeciwalergicznych, a nawet glikokortykosteroidów.
Atopowe zapalenie skóry to wyjątkowo nieprzyjemna choroba. Można jednak ją skutecznie leczyć przy zastosowaniu właściwych zasad profilaktyki wtórnej, pielęgnacji i kierunkowego leczenia.